ภัยคอนแทคเลนส์……อะแคนทะมีบา'
ดวง ตา คือ หน้าต่างที่ทำให้เรามองเห็นโลกกว้าง ถ้าไม่ดูแลรักษาให้ดีก็อาจทำให้เราก้าวเข้าสู่โลกมืดหรือมีความผิดปกติทางสายตารุนแรงโดยไม่รู้ตัวโดยเฉพาะผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ
เพราะหากละเลยข้อควรปฏิบัติอย่างเคร่งครัดก็อาจเป็นเหมือนการเปิดประตูต้อนรับสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆที่มองไม่เห็นอย่าง "อะแคนทะมีบา" เข้ามารุกรานและทำอันตรายต่อดวงตาเกี่ยวกับเรื่องนี้ ศ.พญ.พนิดา โกสียรักษ์วงศ์ ภาควิชาจักษุวิทยาคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า อะแคนทะมีบาเป็นโปรตัวซัวแบบเซลล์เดียวที่อาศัยอยู่ในน้ำและดิน มีช่วงชีวิต 2 แบบคือ
1. แบบ "ซีสต์" มีขนาด 10-25 ไมครอนเมื่ออยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เพียงแต่จะฝังตัวอยู่นิ่ง ๆ
2. แบบ "โทรโฟซอยต์" ที่เคลื่อนไหว มีขนาด 15-45 ไมครอนจะเปลี่ยนรูปร่างจาก "ซีสต์" มีฤทธิ์ทำลายดวงตา
อย่าง ไรก็ตาม เชื้ออะแคนทะมีบา ทั้ง 2 แบบสามารถทนทานอยู่ได้นานในสิ่งแวดล้อมทุกรูปแบบ เช่น หนาวจัด ร้อนจัดแห้งแล้ง ขาดอาหาร สระว่ายน้ำที่ใส่คลอรีน หรือแม้แต่บ่อน้ำร้อน
เกี่ยวข้องอย่างไรกับคนใส่คอนแทคเลนส์
ส่วน ใหญ่ร้อยละ 70 ในคนที่ใส่คอนแทคเลนส์สามารถพบกระจกตาอักเสบเนื่องจากติดเชื้ออะแคนทะมีบาได้โดยส่งผลทำให้เกิดอาการ ดังนี้ ปวดตามาก สู้แสงไม่ได้ กระจกตาขุ่น ฝ้าเป็นแผลอักเสบที่กระจกตาในบางรายดูคล้ายอักเสบเนื่องจากติดเชื้อไวรัสเริม
วิธี รักษา ควรไปพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียดในส่วนของการรักษา โดยทั่วไปจะต้องหยอดตาด้วยยาฆ่าเชื้อนี้โดยเฉพาะซึ่งจะต้องผสมจากน้ำยาบางชนิดที่ไม่มีขายในท้องตลาด โดยจะต้องหยอดตาบ่อยๆ เป็นเวลานานหลายเดือน หรืออาจเป็นปี และเฝ้าติดตามดูอาการเป็นระยะ ๆนานหลายปี เนื่องจากเชื้ออะแคนทะมีบาสามารถมีชีวิตอยู่ในรูปแบบของซีสต์ได้นานหลายสิบปี ดังนั้นเมื่อใดที่ร่างกายอ่อนแอหรือมีเชื้อโรคที่ไปเป็นอาหารชั้นดีของเชื้ออะแคนทะมีบา ซีสต์ดังกล่าวก็จะแปลงร่างเป็นโทรโฟซอยต์ทำให้ดวงตาอักเสบทันที
ทำอย่างไรไม่ให้ติดเชื้อ
1. ล้างมือทำความสะอาดโดยการฟอกสบู่หลาย ๆ ครั้ง ก่อนหยิบจับคอนแทคเลนส์
2. น้ำยาทำความสะอาดล้างเลนส์ ควรใช้ให้หมดภายใน 1 เดือน ไม่เก่าเก็บเกิน2 เดือนหลังจากเปิดใช้แล้ว
3. ขัดถูล้างเลนส์ทั้ง 2 ด้านเป็นเวลาพอสมควรตลอดจนล้างขัดถูตลับแช่เลนส์ให้สะอาดทุกครั้งก่อนใส่น้ำยาแช่เลนส์ที่เปลี่ยนใหม่ทุกวันเพราะโรคนี้มักพบในคนที่ใส่คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มบ่อยกว่าชนิดแข็งโดยเฉพาะไม่ล้างทำความสะอาดเลนส์ทุกวันหรือใส่นอน
4. ควรนำตลับแช่เลนส์อบไมโครเวฟทุก 2-3 สัปดาห์ และเปลี่ยนตลับใหม่ทุก2-3 เดือน เนื่องจากเชื้อโรคนี้อยู่ทนทาน
หากมีอาการหรือพฤติกรรมต่อไปนี้ อย่าใส่คอนแทคเลนส์
1.เปลือกตาอักเสบ
2.ตาแห้ง
3.เป็นโรคภูมิแพ้
4.ไม่มีเวลาดูแลล้างทำความสะอาดคอนแทคเลนส์
เนื่อง จากเชื้ออะแคนทะมีบา เป็นสาเหตุสำคัญของอาการกระจกตาอักเสบและยังส่งผลให้เกิดแผลที่ดวงดา ที่ร้ายไปกว่านั้นคือมีความอดทนต่อยาที่ใช้รักษาทุกชนิด ทำให้ต้องหยอดยาเป็นเวลานานและในบางรายอาจไม่ตอบสนองต่อยาเป็นผลให้เชื้ออาจมีการลุกลามไปทั่วทั้งกระจกตาจนเกิดอาการอักเสบทั้งลูกตาได้
การรักษาต้องหยอดยาเป็นเวลานาน ถ้ามีอาการอักเสบมากจักษุแพทย์จะทำการผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตาให้แต่ก็สามารถกลับมามีเชื้อชนิดนี้ได้อีกจึงต้อง
เฝ้าติดตามดูอาการเป็นเวลานานและในบางรายอาจมีอาการหนักถึงขั้นที่ต้องได้รับการผ่าตัดเอาลูกตาออกในที่สุดแม้ว่าจะผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตาแล้วก็ตามเนื่องจากสามารถกลับมามีเชื้อชนิดนี้ได้อีก
ดังนั้น การใส่คอนแทคเลนส์แล้วปฏิบัติตัวไม่ถูกวิธีมีสิทธิติดเชื้อจนตาบอดได้ ยิ่งเห่อใส่ตามแฟชั่นยิ่งต้องควรระวังมากกว่าปกติ
เพราะหากดูแลดวงตาและรักษาคอนแทคเลนส์ไม่ถูกวิธีอาจมีเชื้อโรคเข้าสู่ดวงตาได้ง่าย หรือแค่ฝุ่นละอองปลิวเข้าตาก็อาจพาเชื้อ "อะแคนทะมีบา" เข้าไปได้ด้วยเหมือนกันส่วนผู้ที่ไม่มีเวลาทำความสะอาดล้างเลนส์ แนะนำให้ใส่ชนิดรายวันแล้วทิ้งหรือเปลี่ยนเป็นใส่แว่นตาจะปลอดภัยกว่าเพื่อให้ดวงตาคู่สวยของคุณมองเห็นโลกสดใสและจะอยู่คู่ชีวิตคุณได้ตลอดไป.
************************************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น